Ένα χωράφι ελιές και δύο στρέμματα αμπελώνες. Ένα ζευγάρι χρυσά σκουλαρίκια, ένα δαχτυλίδι απο τη Σμύρνη και μια ραπτομηναχή Singer με το αποσπώμενο έπιπλο της. Μια ντουλάπα ρουχα-ένα μεταξωτό μαντήλι απο την Ακτή Ελεφαντοστού που έφερε ο παππούς σαν ήταν ναύτης. Δεν έμεινε κάτι άλλο. Η Κληρονομιά αλλάζει προσωπείο και γίνεται μια πηγή πρακτικής κατανόησης του παρελθόντος. Το παράδοξο βέβαια είναι, ότι η Κληρονομιά αποκτά νόημα μόνο στο παρόν και στο μέλλον. Είναι κάτι που ενσαρκώνεται στο τώρα ενώ έχει γεννηθεί στο παρελθόν. Εικόνες, γεύσεις, ακούσματα και βιώματα, μια Άυλη Κληρονομιά που την φέρεις μαζί σου απο την στιγμή που θα την αποδεχτείς. Την σπας, την διαλύεις, την συμπληρώνεις γιατί είναι το τώρα.
Ο όρος Άυλη Κληρονομιά έχει κάτι θαυμάσιο, δεν σου ανήκει, δεν είναι απόκτημα σου, αντίθετα εσύ ο ίδιος αποτελείς μέρος της. Η Άυλη κληρονομιά μοιάζει με μια νέα ξένη γλώσσα, ένας τρόπος επικοινωνίας με τους απογόνους σου, τη γη και το παρελθόν της. Ως άυλα πολιτιστικά αγαθά/μηνύματα αυτής της γλώσσας νοούνται εκφράσεις, δραστηριότητες, γνώσεις και πληροφορίες, όπως μύθοι, έθιμα, προφορικές παραδόσεις, χοροί, δρώμενα, μουσική, τραγούδια, δεξιότητες ή τεχνικές που αποτελούν μαρτυρίες του παραδοσιακού, λαϊκού και λόγιου πολιτισμού. Απο το 2002 η Unesco διαφυλάσσει τα παραπάνω ως Άυλη Πολιτιστική κληρονομιά κάθε τόπου.
Η κοινωνία και ο πολιτισμός συμβιώνουν και πέρα απο τον τελευταίο, κληροδοτούμε άυλα κοινωνικά στερεότυπα, ιδεολογίες και την φιλοσοφία μας για την ζωή. Σαν συνδετικοί κρίκοι, ένας αργαλιός που πλέκει τις ζωές μας και ενώνει τα παλιά με τα νέα κομμάτια.
Η επαφή με την άυλη πραγματικότητα της Κληρονομιάς ξεκινά απο την οικογένεια. Οι προσευχές, τα τραγούδια, μια παραδοσιακή συνταγή και αναπαραστάσεις των εθίμων που λαμβάνεις ως παιδί μεταλαμπαδεύουν τα μηνύματα αυτής της γλώσσας απο γενιά σε γενιά, σαν ιερό κειμήλιο. Προσπάθησα να αποκωδικοποιήσω τα σημαντικότερα για να συνθέσω την ιδεατή ταυτότητα του #TheGreekGirl, σε αυτό το άρθρο όμως δεν θα διαβάσετε για έργα και πολιτισμό, αλλά για την βαρυά κληρονομιά που φέρουν οι σκέψεις, οι ιδεολογίες και οι αποφάσεις μας στο σήμερα. Κι όμως είναι αλήθεια η φτώχεια, η παιδεία και ο φόβος κληρονομείται. Ο κοινωνίκός ρατσισμός, ο μυστικισμός και ο σκοταδισμός κληρονομείται, όπως άλλωστε συμβαίνει αιώνια και με την φιλοξενία, τη γενναιοδωρία και το κέφι. Ο συστημικός φυλετικός ρατσισμός και οι διακρίσεις που ρίζωσαν διπλά στις ζωές μας, είναι αυτά που κληρονομήσαμε χωρίς δεύτερες σκέψεις, είναι μέρος της άυλης κληρονομιάς της μοντέρνας ελληνίδας γυναίκας. Παράπονα και φόβος, φράσεις στα αυτιά μας όπως “μην γυρίσεις μόνη σπίτι”, ή “να προσέχεις, είναι βράδυ” πλέχθηκαν με κόπο απο την μαμά και την γιαγιά σου, σαν μια πανοπλία για να σε προστατέψουν. Οι Γυναικοκτονίες και η κουλτούρα του βιασμού είναι μέρος μιας άυλης κληρονομιάς που συνεχίζει να βαδίζει στο σκοτάδι, δεν συμβαίνει ξαφνικά τώρα, απλά κανείς δεν τις είχε λουστράρει για να λάμπουν σε αυτό.
Η αξιοπρέπεια, η ηθική και ο σεβασμός επικαλούνται την Άυλη Κληρονομιά. Κάτι που δεν μεταβιβάστηκε γονιδιακά όπως πολλοί υποστηρίζουν αλλά δουλεύτηκε μέσα σου, όσο ήσουν ακόμη παιδί. Τίποτα δεν βγάζει νόημα όμως, όταν τα μάτια σου πέφτουν στα μαύρα, στον παχύ βάλτο που σε ρουφά. Το χωράφι αποψιλώνεται, τα κουκουνάρια είναι μαύρα και το μπαλκόνι σου έχει γεμίσει στάχτη. Λόφοι απο χρωματιστά σκουπίδια, παρωπίδες και μάσκες καλύπτουν πια το προσωπό σου. Δεν θα κοιτάξεις, δεν θα μιλήσεις. Μην αναρωτιέσαι γιατι. Κανείς δεν αναρωτιέται γιατι κληρονόμησε το όνειρο ή τον εφιάλτη. Φτάνει μόνο να αποδεχτεί το κομμάτι του και να φέρει την αλλαγή. Υπόσχεται χρησιμοποιώντας την γλώσσα της κληρονομιάς και σχεδιάζει το μέλλον.
Οι εικόνες σε ασπρόμαυρο φιλμ σκιαγραφούν την φιγούρα της μοντέρνας ελληνίδας γυναίκας. Τοποθετημένη σε ένα λευκό εξωκλήσι, πάνω στα χαλάσματα ερειπίων στέκεται φορώντας μια πλεγμένη πανοπλία, χρυσά κοσμήματα και ένα μαύρο μαντήλι. Πίσω της στέκουν σύμβολα όπως, ο σταυρός και η πέτρα. Το μαυρο καλύπτει το πρόσωπο της, τόσο που δεν την αφήνει να δεί, ανάλαφρο όπως είναι, ορίζει την άυλη κληρονομιά που την φέρει μαζί της.
Photography: Agrido
Jewelry: Inooku
Arkesini, Amorgos